نورعلی برومند

نورعلی خان برومند
متولد 1285 تهران – 30 دیماه 1355
موسیقیدان، ردیف‌شناس، نوازنده، مدرس
سازهای تخصصی: تار، سه تار، سنتور، تنبک و کمانچه، پیانو
تحصیلات آکادمیک: موسیقیِ غرب، پزشکی (آلمان)

وقتی هفت سال داشت، آموزش موسیقی را با گرفتن ضرب آغاز کرد. پدر “میرزا عبدالوهاب خان” با اصالت اصفهانی، از جواهرشناسان مشهور بود و شیفته‌ی موسیقی؛ علاقه‌ی فراوان پدر، خانه را محفلی ساخته بود برای حضور گرم موسیقی و اساتید بزرگی چون: درویش خان، سماع حضور، حسین خان اسماعیل زاده و سید حسین طاهرزاده.

از سیزده سالگی به مدت سه سال آموزش تار و ردیفِ مقدماتی را نزد درویش‌خان فراگرفت. در همین کلاسها رفاقت دیرینه و صمیمانه‌اش با ابوالحسن صبا آغاز شد. فراگیری را نزد اساتید دیگر نیز همچنان ادامه میداد؛ بزرگانی چون صمصام الدوله، ابوالحسن صبا، حبیب سماعی، رضا روانبخش، عبدالله دوامی، اسماعیل قهرمانی، حاج محمد ایرانی و سیدحسین طاهر زاده.
در 18 سالگی برای ادامه تحصیل عازم برلین شد و ساز سه تارخود را که روشنک نام نهاده بود، همراه با خود برد تا بتواند تمرینات خودرا ادامه دهد. علاوه برآموزش های مربوطه دوره تحصیلی متوسطه به کنسرت های موسیقی می رفت و بتدریج علاقمند موسیقی غربی شد و آموختن پیانورا آغاز کرد.
در سن 22سالگی به به ایران بازگشت و به آموزش نت نویسی وردیف نزد موسی معروفی اقدام کرد پس از یکسال مجددا به خارج ازکشور (آلمان ) برای تحصیل در رشته پزشکی عزم سفر کرد پس از طی شش سال به ناراحتی چشم مبتلا شد و برای معالجه به سوئیس رفت پس از بازگشت به ایران درسال 1314چشمش برای همیشه بینایی را ازدست داد. فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی را از مدتی پیش آغاز کرده بود. در سال 1344 همزمان باراه اندازی رشته موسیقی دردانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران از طرف مهدی برکشلی به عنوان استاد ردیف دعوت به کار شد.
هنرجویان بنام استاد برومند: اکبر گلپایگانی، محمدرضا شجریان، پریسا، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده، محمدرضا لطفی، جلال ذوالفنون، فرخ مظهری، داریوش طلایی، مجید کیانی، ناصرفرهنگ فر، نورالدین رضوی سروستانی، فرخ مظهری

نورعلی برومند علاوه بر خلق آثار هنری، نقشی اساسی و مهم در حفظ و بقای ردیف ها، نغمه‌ها، آوا و سازها و نوازندگان بی بدیل قدیمی داشته است؛ همچنین تاسیس بخش موسیقی سنتی گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبا، حضور در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، همکاری با مرحوم روح الله خالقی در تدوین کتاب سرگذشت موسیقی ایران، تشکیل آزمون باربد، ضبط ردیف های طاهرزاده، ضبط ردیف میرزاعبدالله بر اساس روایت اسماعیل قهرمانی و جمع آوری تصنیف ها و اشعار قدیمی و ضبط آن را نیز در کارنامه خود دارد.

1384- درس‌هایی از نورعلی برومند، دستگاه ماهور – گفتگو و ضبط: هرمز فرهت – ن:ماهور
1385- ردیف میرزاعبدالله (اجرای تار نورعلی برومند) – نگارش و نت‌نویسی: ژان دورینگ- ن:ماهور
1396 – “هزاردستان؛ انگاره موسیقی ایران” – محسن محسنی – ن:سوره مهر. این کتاب بر اساس سمینار استاد برومند در 1395 – دانشگاه ایلینویز آمریکا – تحریر شده. جستاری بر اجراهای ضبط شده‌ در مجله هنر موسیقی گردآوری شده است.
1396- “نواخته‌های نورعلی برومند” – نشر ماهور

به دعوت “برونو نتل، اتنوموزیکولوگ آمریکایی” به ایلینویز رفت و در یک دوره کوتاه مدت به معرفی موسیقی دستگاهی ایرانی پرداخت و بخش‌هایی از موسیقی ردیف را در آنجا ضبط کرد که هم اکنون در آرشیو دانشگاه ایلینویز موجود است. کتاب «هزاردستان؛ انگاره موسیقی ایران» براساس سمینار نورعلی برومند در دانشگاه ایلینویز آمریکا، نوشته‌ محسن محسنی از طرف انتشارات سوره‌ مهر منتشر شده است. این کتاب تزی علمی پژوهشی و کاربردی در آواز ایرانی محسوب می شود که براساس سمینار برومند در دانشگاه ایلینویز آمریکا درباره ارتباط آواز هزاردستان و موسیقی ایرانی طی دو آنکدوت کلی سونوریته و آرتیکولاسیون و تأثیرات آن در خوانندگان و نوازندگان موسیقی ایرانی نگاشته شده است. (ایلنا)
“…یکی از حاضران پرسید که چرا شما در اصالت ردیف برومند تردید دارید که وی (دکتر ساسان سپنتا) گفت: ردیفی که آقای برومند نواخته‌اند را ابتدا اسماعیل خان قهرمانی که شاگرد میرزا عبدالله بود، چهل سال بعد از فوت میرزا عبدالله نواخت، اما مدتی بعد پیرمرد باز دنیا رفت و سپس آقای برومند با شنیدن این نواخته ها خود با تار آنها را نواخت و هر زمان هم از وی می پرسیدند که این ردیف ها را چگونه و با چه منبعی نواخته اید ایشان می گفت که منبع اش نزد من است و …” (همشهری)
قهرمانی ردیف ها را نواخته و برومند به ضبط آنها مبادرت می ورزید، همین مهم باعث شد تا برومند ردیف های ایشان را با ویرایشی نو روایت کند. خود در این باره می گوید: «مرحوم قهرمانی به طور مرتب نزد ما می آمد و به ضبط ردیف ها می پرداختیم. باید بگویم در آن موقع قهرمانی بسیار پیر بود و مضرابش به سختی شنیده می شد، من با ممارست فراوان، گوشه های تنظیمی را بازسازی کردم و نواختم که همان ردیف میرزا عبدالله است.» (ایرنا)
منابع: خبرگزاری ایرنا – همشهری آنلاین